Stress is een lichamelijke reactie die ontstaat in je hersenen bij het ervaren van "gevaar". De manier waarop ons brein reageert op gevaar dateert uit de oertijd, toen er al eens een tijger uit de bosjes durfde te springen en "rennen voor je leven" heel letterlijk te nemen was. Nu zijn gevaarlijke situaties van een heel andere orde, maar je brein reageert nog steeds op dezelfde manier.
We zullen een bepaalde situatie pas als gevaarlijk beschouwen als we belang hechten aan het onderwerp of aan de uitkomst van de situatie.
Dit kan gaan over slagen voor een examen (want dat diploma wil je wel echt graag), over spreken voor een groep (want je wil je publiek kunnen overtuigen van je project), over het uitpraten van een ruzie met een vriend of het aanspreken van een persoon waar je gevoelens voor koestert. De uitkomst is belangrijk, dus dat geeft stress.
Stress brengt ons lichaam in een staat van paraatheid zodat we snel en efficiënt kunnen reageren op een situatie.
Stress is ok. Een gezonde dosis stress is zelfs nodig om tot actie over te gaan en te evolueren.
Verandering vraagt om stress.
Stress wordt een probleem als de dosis te groot wordt en we geen "down-time" meer (kunnen) inbouwen om te recupereren.
Symptomen van "ongezonde stress":
Iedereen reageert op een unieke manier op een ongezonde dosis stress.
Je lichaam vertelt je wanneer je grenzen bereikt zijn en je gas moet terugnemen.
"Luister naar het fluisteren van je lijf, zodat het niet hoeft te schreeuwen."
Wanneer stress te lang aanhoudt, kan dit leiden tot chronische stress en uiteindelijk burn-out.
Burn-out is een uit de hand gelopen stresssituatie die ontstaan is uit een ongezonde werk- of privésituatie. Er is te lang te veel van jou gevraagd.
Verwar een burn-out niet met een depressie. Daar waar depressie een stemmingsprobleem is, gaat burn-out over energie.
Jaren- of maandenlange druk op je hoofd en je lichaam, zonder de nodige recuperatietijd, zorgt ervoor dat je reserves langzaam maar zeker uitgeput geraken. En dan gaat het licht uit.
Je bent (te) ver over je grenzen gegaan om het hoofd te bieden aan de stress die je te verwerken kreeg. Je lichaam gaat in overlevingsmodus. Je hoofd gaat in staking. Er is enkel nog mist.
Symptomen van (nakende) burn-out:
Herstellen van een burn-out kost tijd.
Wat je maanden of jaren hebt opgebouwd, los je niet op met 2 weken rust.
Eerst en vooral is er een periode van fysiek herstel nodig. Slaap, beweeg, eet gezond en rust.
De tweede herstelfase gaat enerzijds over het reactiveren en anderzijds over de oorsprong van je burn-out.
Binnen herstelcoaching gaan we na wat er nu precies fout ging en vooral wat we kunnen doen om je te wapenen tegen herval.
Herken je de symptomen? Denk je tegen een burn-out aan te lopen?
De Burn-out Assessment Tool is een vragenlijst ontwikkeld aan de KU Leuven. Deze geeft geen diagnose, maar een indicatie van de mate waarin u het risico loopt op een burn-out. Als je deze vragenlijst invult, ga dan met de resultaten naar je huisarts. Hij of zij helpt je verder.
BORE-OUT is net als burn-out een energieprobleem, maar voorlopig veel minder gekend.
Qua symptomen lijkt bore-out heel sterk op burn-out:
Het verschil tussen burn-out en bore-out zit in de oorzaak. Van nature barst je van de ideeën, plannen en ambities, maar je mag of kan ze niet gebruiken binnen je job. Je zou bergen kunnen verzetten, maar je mag niet verder dan de zandbak. Je verveelt je.
In eerste instantie probeer je zelf op zoek te gaan naar zinvol werk door taken over te nemen van anderen of taken te creëren die jij wel nuttig vindt, maar niet noodzakelijk door je baas gevraagd worden. Je gaat geregeld praten met je baas om te zoeken naar een uitbreiding van je takenpakket of verantwoordelijkheid.
Als er geen verbetering komt, zal je om de (inhoudelijke) verveling tegen te gaan, bijvoorbeeld andere dingen begint te bedenken om je bezig te houden. De appreciatie die je eventueel nog krijgt van je baas, heeft geen waarde want het werk is ver beneden je niveau. Ook de bezigheidstherapie levert niets op qua (zelf)appreciatie, met alle gevolgen vandien voor je zelfbeeld. Dit "bezighouden" kan zó ver gaan, dat het zelfs leidt tot destructief gedrag.
Het kost in ieder geval enorm veel energie, waardoor je reserves ook hier na verloop van tijd volledig opgebruikt zijn.
Over "coaching" doen heel wat definities de ronde. Het is in België geen beschermde titel en er is voorlopig geen duidelijk kader voor.
Coachen betekent voor mij het begeleiden en ondersteunen van jouw ontwikkelingsproces. Dat doe ik door naar jou te luisteren en jou te helpen zowel brandjes te blussen als brandhaarden aan te pakken. Ik haal alles uit de kast om jou te inspireren, te motiveren en vertrouwen te geven zodat jij bereikt wat je voor ogen hebt. Als coach zal ik jouw vraag niet zelf oplossen. Ik zal jou wel helpen om antwoorden of oplossingen te vinden die passen bij wie je bent en waar je voor staat.
Een coachtraject werkt toe naar een doel. Om drempels op te sporen of te begrijpen moeten we geregeld naar het verleden kijken, maar de focus zal altijd op het doel liggen. Botsen we op te grote drempels uit het verleden, dan zal ik jou doorverwijzen naar een psycholoog.
een veilige omgeving om tot rust te komen,
een stevige basis om te groeien
en ruimte om uit te vliegen.
14/09/2023
Bachelordiploma klinische psychologie aan Universiteit Gent behaald!
Pictures by Daphne Matthys and Emilie Bonjé
Copyright @ All Rights Reserved
